امپریالیسم و مصرف ناکافی: ارزیابی نظریه هابسون

author

  • دکتر احمد ساعی
Abstract:

هدف این مقاله ارزیابی اندیشه ها ج. ا. هابسون در زمینه امپریالیسم است. هابسون اولین کسی بود که انگیزه های اقتصادی را عامل ظهور و رشد امپریالیسم می دانست و بسیاری از اقتصاد دانان و سیاستمداران بعد از وی تحت تأثیر افکار او قرار داشتند. هابسون درکتاب خود‘ مصرف ناکافی را دلیل عمده بیکاری و مشکلات اقتصادی در کشورهای غربی می داند و معتقد است که امپریالیسم راهی برای از میان برداشتن مشکلات ناشی از مصرف ناکافی بوده است. به عقیده وی ‘ سرمایه داران نمی توانند تمامی سهم خود از در آمد ملی را خرج کنند و پس انداز نیز وضعیت آنان را بدتر می سازد. بنابراین‘ آنها نیازمند سرمایه گذاری پس اندازهای خود در بیرون بازار اشباع شده داخل می گردند . رقابت بریتانیا و سایرکشورهای سرمایه داری غرب در اواخر سده 19 و اوایل سده 20 میلادی ‘ بر محور مبارزه برای کسب بازار سود آور جهت سرمایه گذاری می چرخیده است. این جوهر نظریه امپریالیسم هابسون است. هابسون به منظور بررسی امپریالیسم ‘ حقایق و اطلاعات موجود از سال 1842 تا 1902 را مورد توجه قرار داده‘ شواهد و آماری درباره تصرف سرزمینها درقاره های دیگر جهان به وسیله اروپاییان ارائه می دهد. وی استدلال می کند که دریک دوره 30 ساله (1902-1872) ‘ بریتانیا با 120000 میل مربع مساحت و 40 میلیون نفر جمعیت‘ زمینهایی به مساحت 4754000 میل مربع با جمعیتی در حدود 88 میلیون نفر را تحت سلطه خود در آورده است. آلمان‘ فرانسه و ایتالیا نیز همانند انگلستان در نیمه دوم قرن 19 ‘ به تصرف سرزمینها در قاره های دیگر دست زدند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

جنگ نرم، دموکراسی‌سازی آمریکایی و نظریه امپریالیسم فرهنگی

سال‌ها پیش از افول قدرت اتحاد جماهیر شوروی و از بین رفتن مدل کمونیستی در جهان، این انگیزه در ایالات متحده ایجاد شده بود که در راستای «دموکراسی‌سازی»، مدل دموکراسی کاپیتالیستی خود را به‌عنوان مدلی برتر در جهان ارائه دهد. این امر زمینه‌ای شد برای تقویت آژانس‌هایی موفق در برخورد ایدئولوژیک با شوروی، آژانس‌هایی همچون «بنیاد (موقوفه) ملی برای دموکراسی» (نِد) که پس از جنگ سرد هدف خود را مناطق دیگر جها...

full text

امپریالیسم نو در تلاقی با عصر جهانی

در طول یکی دو دهه اخیر بسیاری از متفکران با گرایشی راست و حتی برخی نظریه‌پردازان چپ با استناد و ابتنا به تحولات چندگانه موسوم به جهانی شدن بر آن شدند که در وضعیت کنونی امکان نقد و پدیدارشناسی امپریالیسم وجود ندارد. جالب آن است که یکی از مهم‌ترین حملات تئوریک به نظریه امپریالیسم اتفاقاً از درون سنت متفکران انتقادی از‌سوی آنتونی نگری و مایکل هارت مطرح شده است. نویسندگان در مقاله حاضر به ایضاح و پا...

full text

امپریالیسم زبانی یا زبان امپریالیسم: ضرورت مواجهه با هژمونی زبان انگلیسی در کشورهای اسلامی

In the era of globalization, the worldwide spread of English, especially through English Language Teaching (ELT), is known as one of the most controversial issues in the field of applied linguistics and political sciences. Conceiving the importance of this conceptual shift in the field of applied linguistics which introduces English spread and the mainstream of ELT as inherently problematic phe...

full text

ارزیابی نظریه "بسط و گسترش نوآور یها" در ارتباط با "زمان پذیرش مصرف کنندگان (صنایع الکترونیک)"

هدف کلی این پژوهش ارزیابی نظریه ی ”بسط و گسترش نوآوری ها“  در ارتباط با زمان پذیرش مصرف کنندگان (صنایع الکترونیک)است. برای دستیابی به این منظور جامعه آماری صنایع تولید تلویزیون در ایران مورد مطالعه قرار گرفته است. تولیدات پنج شرکت21 و ، اصلی که نود و پنج درصد سهم بازار را در اختیار دارند براساس تقسی مبندی وزارت صنایع و معادن در سه گروه محصولی ( 1429 اینچ) به عنوان متغی رهای اصلی انتخاب گردید ها...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 34  issue 0

pages  -

publication date 1995-12-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023